این خبری بود که روزدوشنبه روزنامه الحیات چاپ لندن به نقل از جلال طالبانی نقل کرد.
رئیسجمهوری عراق درادامه این گفتوگو خاطرنشان کرد: این توافقنامه پیش ازاین، از طرف گروههای مخالف عراقی یعنی همان گروههایی که درحال حاضر در راس کار هستند، لغو شده است.
وی با اشاره به این مطلب که توافقنامه مذکور بین صدام و شاه ایران به امضا رسید، نه بین جمهوری اسلامی ایران و دولت کنونی عراق، تأکید کرد: بغداد خواهان روابط خوب با تهران است، اما توافقنامه الجزایر را رد میکند. جلال طالبانی درعین حال اشاره کرد که از امضای چندین بیانیه مشترک با ایران، به علت درج توافقنامه الجزایر در متن آنها خودداری کرده است.
توافقنامه الجزایر درسال 1975 بین ایران وعراق با هدف تقسیم آب اروند رود میان محمد رضا پهلوی شاه مخلوع و صدام دیکتاتور معدوم عراق با نظارت هواری بومدین رئیسجمهوری وقت الجزایر به امضا رسید.
درسال 1980، صدام با آغاز جنگ علیه ایران، این توافقنامه را لغو کرد، اما درسال 1990 بعد از حمله عراق به کویت، این توافقنامه برای باردیگر به اجرا درآمد.
انتشار این خبر به نقل از جلال طالبانی با واکنشهای داخلی بسیاری همراه بود. پاسخ رسمی ایران به این اظهارات را دوشنبه شب، سخنگوی وزارت امور خارجه داد. اماموضع کارشناسان و برخی مسئولان نیز در این رابطه جالب توجه است.
قراردادهای بینالمللی با تغییر دولتها تغییر نمیکنند
مخبر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در رابطه با سخنان تعجببرانگیز طالبانی گفت: قراردادالجزایر کاملا حقوقی و مبتنی بر حقوق بینالملل و قواعد آن است و اساسا در حقوق بینالملل تعهدات و تکالیف و قراردادها با تغییر دولتها تغییر نمیکند و کمترین آشنایی با حقوق بینالملل حکایت از آن دارد که این قرارداد بین دو دولت ایران و عرا ق منعقد شده و با همه الزامات وتکالیف برای هر دو دولت ایران وعراق لازم الاجراست.
کاظم جلالی ادامه داد: طرح چنین مطالبی آن هم در شرایطی که دوکشور درارای روابط خوب وگسترده هستند و ایران بیشترین تلاش را برای ایجاد ثبات و حفط تمامیت ارضی عراق انجام میدهد از طرف برخی مقامات عراقی کاملا غیرحقوقی و منفی ارزیابی میشود.
ضرورت دقت در اتخاذ مواضع
الهه کولایی نیز در رابطه با اظهارات جلال طالبانی به خبرنگار ما گفت: روابط درکشور ایران و عراق با توجه به همجواری جغرافیایی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
استاد روابط منطقهای در دانشگاه تهران اضافه کرد: از آنجا که مردم ایران د رطول سالهای گذشته حمایتهای بیدریغ خود را در دفاع از حقوق مردم عراق بهخصوص در دوران حاکمیت رژیم بعثی نشان دادهاند از رژیم کنونی این کشور انتظار نمیرود که به ضرورتهای توسعه همه جانبه روابط بهویژه نقش سازندهای که ایران میتواند در کاهش مشکلات این کشور ایفا کند بیتوجهی کرده و نسبت به الزامات حقوقی قراردادهای پیشین ابراز تردید کند.
کولایی اضافه کرد: بیتردید دستگاهای اجرایی کشور برای دفاع ازحقوق مردم ایران با بهره گیری از موازین حقوق بینالملل اقدامات شایستهای انجام داده و مقامات عراقی نیز با توجه به پیشینه روابط دوکشور از یک سو و الزامات روابط مودتآمیز امروز و آینده از سوی دیگر دراتخاذ مواضع دقت و احتیاط بیشتری میکنند.این استاد دانشگاه ابراز امیدواری کرد که رفتارهای سیاسی به گونهای باشد که زمینه سوء استفاده از آن علیه منافع دوکشور فراهم نیاید.
وی گفت: دو کشور در تنظیم روابط دوجانبه از چنان تجربههای ارزشمندی برخوردارند که ضرورت پای بندی به حقوق بینالملل و موازین قانونی بیش از پیش آشکار وروشن میشود.
سوژه سازی انحرافی
عضو کمیسیون امنیت ملی نیز در این باره گفت: انتشار اخبار هدفمند و نادرست در وارد کردن هرگونه خدشه به قرارداد ۱۹۷۵الجزایر، نوعی جنگ روانی و سوژهسازی انحرافی است.
رضا طلایینیک افزود: تلاش برای فضاسازی جدید بین ایران و عراق با هدف امتیازگیری و ایجاد انفعال در مواضع ایران در دور چهارم مذاکرات با آمریکاست.
وی اضافه کرد: دستهای پنهان بهدنبال تزلزل موقعیت دولت قانونی عراق و نیز ایجاد اختلاف با ایران هستند. نماینده مردم بهار و کبودرآهنگ ادامه داد: حمایتهای مؤثر ایران از دولت عراق در دوران اشغال اخیر موجب کینهتوزی مخالفان استقلال و اقتدار عراق شد.
وی اضافه کرد: معاهده ۱۹۷۵ الجزایر تاکنون مورد تأیید و تأکید مستمر مقامات عراقی و نهادهای بینالمللی بوده است.
طلایی نیک گفت: صدام با وجود بیتوجهی به قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر در آغاز جنگ تحمیلی علیه ایران پس از هشت سال در نامههای رسمی خود براعتبار قانونی و بینالمللی این قرارداد اذعان و تأکید داشت.